Een warm welkom bij Passtel!

Vanaf schooljaar 2025-2026 verwelkomt het GO! Anne Frank Atheneum als eerste school in Denderleeuw leerlingen met een autismespectrumstoornis (ASS) binnen een Passtelwerking. Een mooie stap richting meer inclusie en zorg op maat. We waren benieuwd naar het verhaal achter deze werking en gingen in gesprek met auticoach Jana De Wolf en middenschoolcoördinator Joke Van Opdenbosch.

Jana is sinds maart aan de slag als auticoach bij Passtel en zal vanaf volgend jaar werken als coördinator op het GO! Anne Frank Atheneum. Ze voelde zich meteen thuis: “Ik bezocht meerdere vestigingsplaatsen en kreeg snel een goed zicht op de veelzijdigheid van onze werking, iets wat ik als een echte meerwaarde beschouw.”

Ze brengt een stevige pedagogische achtergrond mee: “Als pedagogisch ondersteuner en crisiscoördinator in de kinderopvang zag ik hoe groot de impact is van vroege, kwaliteitsvolle begeleiding. Dat geldt evengoed voor onze leerlingen bij Passtel.”

Versterking zelfvertrouwen en toekomstkansen

Onderzoek toont aan dat schoolgerichte begeleiding bij jongeren met ASS hun zelfvertrouwen én toekomstkansen versterkt. “Het is dan ook bijzonder om hieraan te mogen bijdragen.”

Ook Joke, coördinator op de Middenschool van het GO! Anne Frank Atheneum, ziet het potentieel. “Ik bewaak de dagelijkse werking, ondersteun leerlingen én leerkrachten. Goede samenwerking tussen alle betrokkenen is essentieel in dit verhaal.”

Passtel is uniek

Wat is Passtel nu precies? Jana verwoordt het als volgt: “Er wordt ondersteuning op maat geboden voor jongeren met een autismespectrumstoornis binnen het reguliere onderwijs. Het buitengewoon en het gewoon onderwijs slaan hierbij de handen in elkaar. Ondertussen zijn we al verankerd op zeven scholen.”

“Leerlingen zitten in kleine klasgroepen en krijgen een aangepast kader en begeleiding. Dit schooljaar starten we met twee klassen in het eerste jaar van de eerste graad, één in de A-stroom en één in de B-stroom”, vertelt Jana. ”De klasgroepen bestaan uit acht à negen leerlingen en dat is een bewuste keuze. We creëren voorspelbaarheid en rust, met aandacht voor structuur, planning en vaste routines. De leerlingen blijven deel van het GO! Anne Frank Atheneum, maar met begeleiding en expertise vanuit GO! IBSO De Horizon, de bakermat van Passtel.”

 

 

Samen bouwen aan inclusie

De school zocht zélf contact met Passtel. Joke: “We geloven sterk in de meerwaarde van inclusie. Niet alleen voor leerlingen met ASS, maar voor de hele schoolomgeving. Het daagt leerkrachten uit, versterkt de pedagogische aanpak en stimuleert een sociaal klimaat waarin álle leerlingen zich veilig voelen.”

Door co-teaching, bijscholing en een doordachte zorgstructuur groeit een brede, gedeelde visie op onderwijs. “De expertise van Passtel werkt aanstekelijk. Good practices sijpelen door naar andere klassen, van mappenstructuur tot visuele ondersteuning.”

Ondersteuning in de praktijk

Als je één leerling met ASS kent, dan ken je werkelijk maar één leerling met ASS. “Iedere leerling is verschillend. Ondersteuning bieden is dus ook bij iedereen anders en wat dat is wordt bepaald tijdens de klassensraden. Toch zijn er ondersteunende maatregelen die iedere klas zal krijgen op het GO! Anne Frank Atheneum. Dit maakt deel uit van onze brede basiszorg. Iedere leerling krijgt een vaste klas, zitplek, eigen bank en kleurgecodeerd materiaal”, legt Jana uit. “Er zijn rustige plekjes op school voor wie overprikkeld raakt en het lessenrooster is aangepast aan hun noden.”

Samenwerken is de sleutel

“Het leerkrachtenteam én het zorgteam vormen samen het Passtel-team”, zegt Jana. “Leerkrachten worden gecoacht in autivriendelijke didactiek. Ook startende leerkrachten krijgen een basiscursus ASS. Zo bouwen we samen kennis én vertrouwen op.”

Ouders zijn echter een onmisbare schakel. “Zij kennen hun kind het best”, zegt Jana. “We werken transparant samen, delen tips en signalen. Soms ontdekken we samen welke aanpak werkt en die kennis is goud waard. Heel concreet was er bijvoorbeeld een leerling die in de klas niet meer tot spreken kwam en in zijn eigen wereld verzonken leek. Met tips van zijn mama lukte het ons om met de leerling een wandeling te maken en terug het gesprek te openen. Andersom merken wij soms ook zaken op school op die we belangrijk vinden om te delen. Bijvoorbeeld tips naar hulpmiddelen toe of signalen die we opmerken in het gedrag van de leerling. Ouders zijn dus zeker een belangrijke partner in dit verhaal.” Een individueel handelingsplan bundelt alle informatie en doelen. “Op het einde van het jaar evalueren we samen wat bereikt is, en wat de volgende stap wordt.”

 

Inclusie kán werken

De meerwaarde van Passtel is voor Jana duidelijk. “De wachtlijsten tonen aan dat er een duidelijke behoefte is aan meer gepersonaliseerde ondersteuning voor leerlingen met ASS. In het regulier onderwijs doen leerkrachten dagelijks hun uiterste best om alle leerlingen te begeleiden, maar binnen grote klasgroepen is het niet altijd haalbaar om diepgaand op individuele noden in te spelen. Bij Passtel wél. Kleinschaligheid, nabijheid en voorspelbaarheid bieden rust en veiligheid, zonder de link met de gewone school te verliezen.”

Ook voor andere leerlingen werpt de inclusieve werking zijn vruchten af. “Ondersteunende maatregelen die genomen worden binnen Passtel vinden ook zijn weg naar leerlingen die in het regulier onderwijs les volgen. Een mooi voorbeeldje hiervan is dat men er nu dezelfde kleuren- en mappenstructuur zal gebruiken als Passtel. We leren van mekaar en pikken good practices van mekaar op. Kruisbestuiving op z’n best!” zegt Jana enthousiast.

ASS: méér dan een label

Wat Jana drijft? “De overtuiging dat nabijheid en gepaste ondersteuning het verschil maken. Jongeren verdienen een plek waar ze zich begrepen voelen. Niet gelijkheid, maar gelijkwaardigheid is waar we voor gaan.”

Tot slot wil Jana nog één misverstand de wereld uit helpen: “Dat iedereen met ASS per definitie sociaal onhandig is. ASS is meer dan een label, het is een spectrum. Sommige jongeren hebben nood aan contact, maar vinden het moeilijker om aansluiting te vinden op het moment dat anderen dat verwachten. Het is dus niet dat ze geen verbinding wíllen, maar soms gewoon op een andere manier. En dat verdient begrip.”

 

Heb je interesse in Passtel?